O tatusiu - recenzja Funhome. Tragikomiks rodzinny

Komiks i motywy queer zdecydowanie czują do siebie sympatię. Ten związek nie istniałby w dużej mierze, gdyby nie dzieła Alison Bechdel. Funhome. Tragikomiks rodzinny to jednaz jej najpopularniejszych opowieści.

      "Funhome" to potoczna nazwa zakładu pogrzebowego, którego właścicielem był ojciec autorki komiksu. I tak, jak kontakt ze śmiercią był dla Bechdel codziennością, tak właśnie śmierć jej ojca stała się początkiem rozmyślań zawartych w komiksie.

      Alison jest lesbijką - to nie ulega i nigdy nie ulegało wątpliwości. Jednak zamiast pokazać nam swój coming out, autorka decyduje się na przedstawienie tego procesu w życiu jej ojca. Bruce bowiem był gejem, który mimo orientacji ożenił się i spłodził trójkę dzieci. Niestety, życie rodzinne nie stało się jego domeną, a jego proces wychowawczy znacząco odbił się na Alison. Kobieta dopiero po śmierci ojca, który zginął w wypadku samochodowym (a może popełnił samobójstwo, jak twierdzi Bechdel) postanawia stanąć twarzą w twarz z relacją, jaką dzieliła z Brucem.

Funhome to komiks o zawiłej relacji córki i ojca

      Ów związek ojca i córki staje się punktem wyjściowym do bardzo pogłębionej psychoanalizy zarówno autorki, pana Bechdela, jak i całej rodziny. Ten niezwykły chichot losu, jakim jest fakt, że zarówno Bruce, jak i Alison byli orientacji homoseksualnej to wspaniałe podsumowanie dla skomplikowanej relacji, jaka istniała między tymi bohaterami. Autorka zadaje sobie pytanie czy mężczyzna, który już nie żyje był dobrym ojcem. Stara się prześledzić całe swoje życie, które spędziła u jego boku, aby napotkać jakąkolwiek oznakę jego homoseksualizmu. Swoją własną orientację spycha na dalszy plan, bo i nie jest to dla niej żaden powód do rozmyślań - owszem, wspomina o tym, jak odkryła swoją seksualność i jak poznała pierwszą partnerkę, ale wszystko gra jedynie epizodyczną rolę w historii o jej ojcu.

       Bardzo ciekawym elementem Funhome jest porównanie dróg, jakie musieli przejść Alison i jej ojciec, aby dopełnić akceptacji swojej seksualności - kobieta z łatwością, której pozazdrościć może jej wiele osób LGBT, przyjęła do wiadomości, że jest lesbijką, natomiast jej ojciec do końca nie zaakceptował w pełni tego, że jest gejem. Oboje żyli w zupełnie różnych, chociaż wcale nie tak odległych czasach. I tak, Alison bez przeszkód mogła rozmawiać o swojej orientacji, szukać skupisk ludzi LGBT i delektować się swoją nowoodkrytą seksualnością, natomiast dla Bruce'a było to brzemię, które prawdopodobnie sprawiło, że był takim, a nie innym ojcem.

Alison dobrze bawiła się, poznając swoją seksualność

      W końcu Bechdel postanawia zadać sobie pytanie czy naprawdę aż tak bardzo różniła się od ojca i jeśli nie, to czy jest w tym coś złego. Powoli, niczym kolejne strony albumu rodzinnego, odkrywa wszystkie powiązania, jakie łączą ją z Brucem. Najważniejszym z nich jest zamiłowanie do literatury. Funhome zawiera wiele odniesień do dzieł z różnych epok, które nie tyle, co są wspomniane, co nadają ton opowieści. Nawet śmierć ojca zostaje przez autorkę powiązana z jednym z pisarzy.

      I tak, chociaż komiks nasiąknięty jest takimi słowami, jak: queer, butch, ciota, a już od pierwszych stron czytelnik ma świadomość, że dwójka głównych bohaterów jest homoseksualna, to orientacja Alison i Bruce'a tak naprawdę pozostaje jedynie w sferze tła. Na pierwszym planie bowiem umieszczone jest rozprawienie się z przeszłością. Homoseksualizm autorki i jej ojca owszem, jest w jakimś stopniu istotny, ale nie najważniejszy. Dzięki temu, Bechdel uniknęła powielania kliszy, która wydaje się być wszechobecna w opowiadaniach z bohaterami LGBT.

 Zobacz też: That's not gay - recenzja We Włoszech wszyscy są mężczyznami

      Warstwa graficzna, którą również wykonała Alison Bechdel jest tutaj drugorzędnym aspektem: ani nie wnosi nic do historii, ani nie przeszkadza w odbiorze i dobrze - bo jakakolwiek zabawa z formą mogłaby w tym przypadku zamaskować przekaz.

      Funhome. Tragikomiks rodzinny to pozycja dla każdego, kto ma ochotę na głębsze rozmyślania, dotyczące kondycji rodziny - nie tylko autorki, ale swojej własnej. Komiks jest świetnym początkiem do dyskusji o relacjach ze swoimi rodzicami, a dla rodziców - o relacjach z dziećmi.